ARAŞTIRMA VE EĞİTİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

KÂŞGARLI MAHMUD ETKİNLİKLERİ

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile İstanbul Kültür A.Ş. işbirliğiyle, UNESCO’nun 2008 yılında iştirak edeceği, Büyük Türk Bilgini Kâşgarlı Mahmud’un 1000. Doğum Yıl Dönümü Kutlamaları çerçevesinde, Almatı/KAZAKİSTAN (19.11.2008) Bişkek/KIRGIZİSTAN (21.11.2008)’da birer etkinlik programı düzenlenmiştir. Bakanlığımızı temsilen etkinliklere katılmak üzere Araştırma ve Eğitim Genel Müdürü Sayın Mahmut EVKURAN ile Kültür ve Turizm Uzman Yardımcısı Erol EVCİN Türkiye’den Almatı ve Bişkek’e giden Heyet içinde yer almıştır.

1-Almatı/KAZAKİSTAN Etkinliği (19.11.2008)

Kazakistan, Kırgızistan ve Türkmenistan’da düzenlenecek etkinliklerin ilki, Kazakistan’ın Almatı şehrinde Bahçesaray-Atakent Salonu’nda, 19 Kasım 2008 akşamı 19.00 - 23.00 saatleri arasında gerçekleştirilmiştir.
Etkinlik kokteyl ve açılış konuşmaları ile başlamıştır. Türkiye Cumhuriyeti Astana Büyükelçisi Sayın Atilla GÜNAY adına Büyükelçi Yardımcısı etkinliğin anlam ve önemine değinerek misafirleri selamlamıştır. Takiben, Kültür ve Turizm Bakanlığı adına konuşma yapan Araştırma ve Eğitim Genel Müdürü Mahmut EVKURAN yaptığı konuşmada, Bakanlığın Unesco nezdindeki girişimleri sonucu 2008 yılının Kâşgarlı Mahmud’un 1000. Doğum yılı kutlamaları çerçevesinde programa alındığını, bu kapsamda yurt içi ve yurt dışında çok sayıda bilimsel, kültürel ve sanatsal etkinliklerle kutlama programının yürütülmekte olduğunu belirtmiştir.
Protokol konuşmalarının devamında söz alan Uluslararası Kariyer Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sabri HİZMETLİ ve Süleyman Demirel Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Muhammed AKDİŞ de Kâşgarlı Mahmud’un Türk dili ve Türk dünyası için önemine değinmişlerdir.
Açılış ve protokol konuşmalarının ardından TRT yapımı Kâşgarlı Mahmud Belgeseli gösterilmiş, daha sonra Kazakistan Milli Bilimler Akademisi Öğretim Üyesi Sayın Abdülmelik NİSANBAYEV ve Kültür Üniversitesi’nden Prof. Dr. Hayati DEVELİ birer konuşma gerçekleştirmişlerdir. Takiben, Avrasya Yazarlar Birliği’nin Kâşgarlı Mahmud anısına düzenlediği hikâye yarışmasının sonuçları Avrasya Yazalar Birliği Genel Başkanı Yakup ÖMEROĞLU tarafından açıklanmış ve dereceye giren genç yazarlar sahneye davet edilerek ödülleri takdim edilmiştir.
Ödül töreninin ardından Kültür ve Turizm Bakanlığı Türk Dünyası Müzik Topluluğu sahne almıştır. Topluluğun sanat yönetmeni Ali ÖZAYDIN, Kâşgarlı Mahmud etkinlikleri vesilesiyle Türk Dünyası Müzik Topluğunun kuruluş aşamalarına değinerek, söz konusu topluluğun alanında ilk ve tek durumda olduğunu vurgulamış, etkinlik vesilesiyle bir arada olmaktan kıvanç duyduğunu belirtmiştir. Topluluk, Türk dünyasının sevilen şarkı ve halk ezgilerini seslendirmiş, ayrıca Kazak Sanatçı Akerke TACIBEYAVA Kıl Kopuzu ile Kazak müziğinden örnekler sunmuştur. Kazakistanlıların yoğun ilgi gösterdiği etkinlikte, Türk dünyasının ortak kültür ve dil birliği vurgulanmıştır.
 


2-Bişkek/KIRGIZİSTAN Etkinliği (21.11.2008)

Kazakistan, Kırgızistan ve Türkmenistan’da düzenlenecek etkinliklerin ikincisi, Kırgızistan’ın Bişkek şehri Devlet Opera ve Bale Tiyatrosu Salonu’nda, 21 Kasım 2008 akşamı 16.00 - 20.00 saatleri arasında gerçekleştirilmiştir.
Kokteyl başlayan etkinlik programında konuşan Türkiye Cumhuriyeti Bişkek Büyükelçisi Serpil ALPMAN, Divanü Lügati't Türk'ü Türk milletlerine armağan eden Kâşgarlı Mahmud'un eser ve hatırasının binlerce yıl daha yaşatılacağını söylemiştir.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürü Sayın Mahmut EVKURAN yaptığı açılış konuşmasında Türk halkının selamlarını ileterek, Kırgızistan Devleti’ne etkinliğin düzenlenmesine verdiği destekten dolayı teşekkür etmiştir. 2008 yılı içinde, kutlamalar çerçevesinde Divanü Lügati't Türk'ün çeşitli dillere çevrilerek basıldığını anımsatarak, Kâşgarlı Mahmud'un 1000. doğum yıl dönümünün başta Türkiye olmak üzere çok sayıda ülkede resim, kitap, yayın, sempozyumlar ve sergilerle kutlanıldığını ifade etmiştir.
Ardından, Türk dünyasında eş zamanlı olarak düzenlenen Uluslararası Kâşgarlı Mahmud hikâye yarışmasının sonuçları Avrasya Yazalar Birliği Başkanı Yakup ÖMEROĞLU tarafından açıklanmış ve dereceye giren genç yazarlar sahneye davet edilerek ödülleri takdim edilmiştir.
Konferansta konuşan Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesi Rektörü (KMTÜ) Prof. Dr. Süleyman KAYIPOV da 1993 yılından bu yana sürekli dil birliği, alfabe birliği, kültür birliği ve Türk dünyası yazarları arasında ilişkilerin gelişimi yönünde çalışmalar yapıldığını ve bu çerçevede Kırgız Türk Manas Üniversitesi ve Ahmet Yesevi Uluslararası Türk Kazak Üniversitesi'nin kurulduğunu belirtmiştir. Kayıpov, Türk dünyasındaki kütüphane ve arşivlerdeki binlerce el yazması eseri kamuoyuna tekrar kazandırmak için geniş çaplı bilimsel araştırmaların yapılması gerektiğini söylemiş, Türk dünyasında "Türk kimliği" konusu üzerinde durmuştur.
Konferansta konuşmasını Kazak diliyle yapan Marmara Üniversitesi’nden Prof. Dr. Fahri SOLAK’ın yanı sıra, tiyatro yazarı ve oyuncusu Sayın Kenan IŞIK da okuduğu şiirlerle Türkçe’nin günümüz dünyasındaki önemini vurgulamıştır.
Ardından, sahne alan Kültür ve Turizm Bakanlığı Türk Dünyası Müzik Topluluğu, Türk dünyasının sevilen şarkı ve halk ezgilerini seslendirmiş, ayrıca dünyaca ünlü Kırgız sanatçı Salamat SADIKOVA çaldığı kopuz eşliğinde Kırgız müziğinden örnekler sunmuştur.

3-Aşkabat/TÜRKMENİSTAN Etkinliği (19.12.2008)

Kazakistan, Kırgızistan ve Türkmenistan’da düzenlenen etkinliklerin sonuncusu, Türkmenistan’ın Aşkabat şehrinde Mahtumkuli Milli Müzik Dram Tiyatro Salonu’nda, 19 Aralık 2008 akşamı 19.00 - 22.00 saatleri arasında gerçekleştirilmiştir.

Etkinlik kokteyl ve açılış konuşmaları ile başlamıştır. Türkmenistan Milli Medeniyet Miras Merkezi Başkanı Sayın Prof. Dr. Annagurban AŞİROV etkinliğin anlam ve önemine değinerek misafirleri selamlamıştır. Takiben, Kültür ve Turizm Bakanlığı adına konuşma yapan Güzel Sanatlar Genel Müdürü Sayın Doç.Dr. Ayşenur İSLAM Bakanlığın Unesco nezdindeki girişimleri sonucu 2008 yılının Kâşgarlı Mahmud’un 1000. Doğum yılı kutlamaları çerçevesinde programa alındığını, bu kapsamda yurt içi ve yurt dışında çok sayıda bilimsel, kültürel ve sanatsal etkinliklerle kutlama programının yürütülmekte olduğunu belirten konuşmasını Türkmence olarak yapmış ve büyük ilgiyle dinlenmiştir.

Protokol konuşmalarının devamında biri Türkiye’den biri Türkmenistan’dan olmak üzere iki akademisyen tarafından konferanslar verilmiştir. Sayın Prof. Dr. Muratgeldi SÖYEGOV “Divanü Lügati't Türk Adlı İlk Ansiklopedi” isimli sunumunda Kâşgarlı Mahmud’un Türk dili ve Türk dünyası için önemine, Türkçe’nin zenginliğine ve evrenselliğine değinmiştir. Ardından söz alan Türk Dil Kurumu Başkanı Sayın Prof.Dr. Şükrü Haluk AKALIN Kaşgarlı Mahmud’un hayatını kısaca anlatmış ve eseri Divanü Lügati't Türk'ün Türk Dünyası için önemini vurgulamıştır. Ayrıca Türk Dil Kurumunun 2008 yılı boyunca Kaşgarlı Mahmud’un 1000. Doğum Yıl Dönümü Kutlamaları kapsamında düzenlemiş olduğu etkinliklerden bahsetmiştir.

Açılış konuşmalarının ve konferansların ardından, Avrasya Yazarlar Birliği’nin Kâşgarlı Mahmud anısına düzenlediği hikâye yarışmasının sonuçları Avrasya Yazarlar Birliği Genel Başkan Yardımcısı Sayın Lütfü ŞAHSUVAROĞLU tarafından açıklanmış ve birinci olan Sayın Hıdır AMMANGELDİYEV sahneye davet edilerek ödülü takdim edilmiştir.

Ayrıca etkinliğin düzenlenmesinde emeği geçen Türkmenistan Tanıtma ve Kültür Müşaviri Sayın Cesim ÇELEBİ’ye teşekkür hediyesi Kültür ve Turizm Bakanlığı adına Güzel Sanatlar Genel Müdürü Doç. Dr. Ayşenur İSLAM tarafından verilmiştir.

Ödül töreninin ardından Kültür ve Turizm Bakanlığı Türk Dünyası Müzik Topluluğu sahne almıştır. Topluluk, Türk dünyasının sevilen şarkı ve halk ezgilerini seslendirmiş, ayrıca Türkmen Sanatçı Cuma Durdu ANNAÇARİYEV Kıl Kopuzu ile Türkmen müziğinden örnekler sunmuştur. Müzik dinletisinin ardından Türkmenistan Yüksek Eğitim Kurumları Dans Grubu yöresel danslarından oluşan kısa bir gösteri yapmışlardır.

Türkmenlerin yoğun ilgi gösterdiği etkinlikte, Türk dünyasının ortak kültür ve dil birliği vurgulanmıştır. Etkinlikler TRT’nin Türkmenistan bürosundan göndermiş olduğu muhabir ve kameraman tarafından görüntülenmiştir.